Gluten free คือ การรับประทานอาหารที่ปราศจากกลูเตน ซึ่งเป็นโปรตีนชนิดหนึ่งที่พบมากในธัญพืชจำพวกข้าวสาลี ข้าวบาร์เลย์ และข้าวไรย์ กลูเตนมีบทบาทสำคัญในการทำให้อาหารที่ทำจากแป้งสาลีมีความเหนียวนุ่มน่ารับประทาน เช่น ขนมปัง พาสต้า พิซซ่า เป็นต้น ผู้ที่จำเป็นต้องรับประทานอาหารปราศจากกลูเตน ได้แก่
1.ผู้ที่มีอาการแพ้กลูเตน (gluten intolerance)
ผู้ที่มีอาการแพ้กลูเตน (gluten intolerance) มีอาการต่างๆ เช่น ท้องอืด ท้องเสีย ปวดท้อง คลื่นไส้อาเจียน อ่อนเพลีย ปวดข้อ เป็นต้น
2.ผู้ป่วยโรคเซลิแอค (celiac disease)
ผู้ป่วยโรคเซลิแอค (celiac disease) เป็นโรคภูมิคุ้มกันทำลายตนเองชนิดหนึ่ง เมื่อรับประทานอาหารที่มีกลูเตนเข้าไป ร่างกายจะสร้างภูมิคุ้มกันออกมาทำลายเยื่อบุลำไส้เล็ก ทำให้ร่างกายไม่สามารถดูดซึมสารอาหารได้อย่างเต็มที่ และอาจนำไปสู่โรคต่าง ๆ เช่น โรคโลหิตจาง โรคกระดูกพรุน เป็นต้น
ในปัจจุบัน มีผลิตภัณฑ์อาหารปราศจากกลูเตนวางจำหน่ายในท้องตลาดมากมาย เพื่อให้ผู้ที่จำเป็นต้องรับประทานอาหารปราศจากกลูเตน สามารถเลือกรับประทานได้อย่างปลอดภัย อาหารปราศจากกลูเตนมักทำจากวัตถุดิบหลักที่ไม่มีกลูเตน เช่น ข้าวเจ้า ข้าวเหนียว ข้าวโพด ถั่วและเมล็ดธัญพืชต่าง ๆ เป็นต้น
ผู้ที่รับประทานอาหารปราศจากกลูเตน ควรอ่านฉลากโภชนาการของผลิตภัณฑ์อาหารอย่างละเอียด เพื่อตรวจสอบว่าผลิตภัณฑ์นั้นปราศจากกลูเตนอย่างแท้จริงหรือไม่ เนื่องจากกลูเตนอาจปนเปื้อนจากกระบวนการผลิตหรือส่วนผสมอื่น ๆ ของผลิตภัณฑ์ได้